
Ramallah (UNA/WAFA) – Hay’adda Qaramada Midoobay u qaabilsan Gargaarka iyo Shaqada ee Qaxootiga Falastiin (UNRWA) ayaa ku eedaysay Israa’iil inay gargaarka bini’aadantinimo u adeegsato “shirka gorgortanka” iyo “hubka dagaalka” ee ka dhanka ah Marinka Qaza, taasoo ay ku hayso laba milyan oo Falastiiniyiin ah, oo u badan haween iyo carruur, ciqaab wadareed. Hay'addu waxay ku baaqday in la qaado go'doominta 50-ka maalmood ah.
Guddoomiyaha guud ee UNRWA Philippe Lazzarini ayaa ku dhaleeceeyay tallabada boostada X Talaadadii, isagoo leh, "Illaa goorma ayay qaadan doontaa erayada madhan ee cambaareynta si ficil loogu beddelo go'doominta, dib loo bilaabo xabbad joojinta, lana badbaadiyo waxa ka haray bini'aadanimada?"
Waxa uu intaasi ku daray “50 maalmood ayaa laga joogaa markii maamulka Israa’iil ay go’doomin ku soo rogeen Qaza, gaajada ayaa sii fidaysa oo ka sii daraysa, waana mid ula kac ah oo dad samays ah, Gaza waxa ay noqotay dal quus ah”.
Lazzarini ayaa sii waday: "Laba milyan oo qof - oo intooda badan ay yihiin haween iyo carruur - ayaa la mariyaa ciqaab wadareed, kuwa dhaawaca ah, kuwa buka, iyo waayeelka ayaa laga reebay dawo iyo daryeel caafimaad."
Waxa uu tilmaamay in "isla markaana, hay'adaha bani'aadamnimadu ay diyaar u yihiin inay galaan Gaza, oo ay ku jiraan ku dhawaad 3 oo baabuur oo gargaar naf-badbaadin ah oo ka yimid UNRWA."
Sarkaalkan ka tirsan Qaramada Midoobay ayaa ka digay in "sahayda muhiimka ah ee dadka u baahan ay ku dhowdahay xilligii uu dhici lahaa," wuxuuna sharraxay "gargaarka bini'aadantinimada loo isticmaalo sidii gorgortan iyo hub dagaalkan."
Waxa uu ku nuuxnuuxsaday in go'doominta la qaado, sahaydana si degdeg ah loo soo galiyo, la haystayaasha (maxaabiista Israa'iil) la sii daayo, xabbad-joojintana dib loo bilaabo."
9-kii Abriil, UNRWA waxay ka digtay in Marinka Qasa ay ku soo wajahan tahay "gaajo aad u daran," sababtoo ah go'doominta socota ee Israel iyo gabagabada ku dhow ee saadka muhiimka ah.
Agaasimaha warbaahinta iyo isgaarsiinta ee UNRWA Juliette Touma ayaa sheegtay in dhallaanka iyo carruurta Marinka Qaza ay “seexdaan gaajo,” maadaama sahayda muhiimka ah ee Marinka ay gabaabsi yihiin.
Wajigan cusub ee macaluusha ayaa ku soo beegmaya xilli dadka reer Falastiin ee ku sugan Marinka Gaza aysan weli ka soo kabsan mowjado hore. Sannad iyo badhkii u dambeeyay ee xasuuqa, Israa’iil waxa ay si badheedh ah u xaddidday qulqulka gargaarka ee marinka Qaza, iyada oo boqollaal kun oo qoys oo masaakiin ah ka hor istaagtay raashiin bilaash ah.
Sida laga soo xigtay xogta bangiga adduunka, xasuuqa ay geysanayso Israa’iil ayaa ka dhigay dhammaan dadka reer Falastiin ee ku nool Gaza faqiir, taasoo la micno ah inaysan awoodin inay qoysaskooda siiyaan xitaa waxyaabaha aasaasiga ah ee nolosha, sida cuntada iyo biyaha.
Israa'iil waxay xirtay marinnada marinka Gaza ee laga soo galo cunnada, gargaarka, gargaarka caafimaadka, iyo badeecadaha tan iyo 2-dii Maarso, taasoo keentay inay si weyn uga sii xumaato xaaladda bini'aadantinimo ee Marinka Gaza, sida ay sheegeen dowladda, xuquuqda aadanaha, iyo warbixinnada caalamiga ah.
Tan iyo 7-dii Oktoobar 2023, ciidamada gumeysiga ayaa xasuuq ka geysanayay Gaza, iyadoo ay ku dhinteen in ka badan 168 oo dhimasho iyo dhaawac ah, oo u badan carruur iyo haween, in ka badan 11 ayaa la la’yahay.
(waa dhamaatay)